煮豆燃豆萁, | Cooking beans on a fire kindled with bean stalks, |
豆在釜中泣。 | The beans weep in the pot. |
本是同根生, | Originally born from the selfsame roots, |
相煎何太急! | Why so eager to torture each other! |
ต้มถั่วใช้เถาถั่วเป็นเชื้อไฟ
(เกิด)จากรากเหง้าเดียวกันไซร้
ใยล้างผลาญกันปานนี้ ...
From: "เหตุที่มา ของ 'กลอนเจ็ดก้าว'"
... หากแต่โจผีผู้พี่ ก็ไม่อยากเอาเปรียบน้อง จึงออกอุบายต่อให้โจสิดผู้น้องแสดงปัญญา บังคับให้แต่งโคลงจากภาพกระทิงสองตัวที่ชนกัน
โจสิดแต่งกลอนกล่าวถึงกระทิงสองตัวนั้นว่า กำลังล้วนทัดเทียมกัน แต่ตัวหนึ่งพ่ายแพ้เราะไม่อยากต่อสู้
โจผียังไม่ล้มเลิกความตั้งใจ สั่งให้น้องชายแต่งบทกวีต่อมา
ห้ามมิให้พี่น้องฆ่ากัน โดยไม่เอ่ยถึงคำว่าพี่น้อง และต้องแต่งภายในเวลาที่กำหนด
คือภายใน 7 ก้าวที่ก้าวเดิน หากภายใน 7 ก้าว แต่งไม่ได้ ก็จะสั่งฆ่าทิ้งทันที
โจสิดเอง ครั้งแรก ก็นิ่งอึ้งอยู่
ครั้นระหว่างคิด พลันเหลือบเห็นเมล็ดถั่วที่ต้มอยู่บนเตา แต่เถาถั่วกลับถูกใช้เป็นเชื้อไฟเพื่อต้มถั่ว
จึงถอนหายใจ และแต่งบทกวีเป็นร้อยกรองขึ้น
และนี่ก็เป็นที่มาของ "กลอน 7 ก้าว" (七步詩) หรือ ชี ปู้ ซือ; (七步成詩) หรือ ชี ปู้ เฉิง ซือ ซึ่งเป็นกลอนสั้น 20 ตัวอักษร แบ่งเป็น 4 ส่วน ความว่า
煮豆燃豆萁,豆在釜中泣,
本是同根生,相煎何太急!
zhǔ dòu rán dòu qí , dòu zài fǔ zhōng qì ,
běn shì tóng gēn shēng , xiāng jiān hé tài jí !
ต้มถั่วเผาลำต้น..........ทำฟืน
เมล็ดร่ำสะอื้น............โศกเศร้า
โลหิตกลั่นจากพื้น......เพครอบ ครัวเดียว
ใยจึ่งกุมดาบเข้า........ฆ่าล้างผลาญกัน
本是同根生,相煎何太急!
zhǔ dòu rán dòu qí , dòu zài fǔ zhōng qì ,
běn shì tóng gēn shēng , xiāng jiān hé tài jí !
ต้มถั่วเผาลำต้น..........ทำฟืน
เมล็ดร่ำสะอื้น............โศกเศร้า
โลหิตกลั่นจากพื้น......เพครอบ ครัวเดียว
ใยจึ่งกุมดาบเข้า........ฆ่าล้างผลาญกัน
ถ้าตัดคำว่า "เกิด" ออกจะเหลือ 20 คำเหมือนกัน แต่ก็ยังคิดว่าคงไว้จะได้ความหมายชัดเจนกว่านะ
ReplyDeleteฉบับวณิพกของ ยาขอบ ได้คัดโคลงภาษาอังกฤษของ C.H. Brewitt Taylor มา ดังนี้
ReplyDeleteThey were boiling beans on a beanstalk fire;
Came a plaintive voice from the pot,
“Oh! why, since we sprang from the self-same root,
Should you kill me with anger hot?”
ฉบับแปลใหม่ ของ วรรณไว พัธโนทัย ได้เรียบเรียงเป็นกลอนเอาไว้ว่า
เขาต้มถั่วด้วยถั่วเป็นต้นต้น
มันร้อนรนร้องลั่นจากอวยใหญ่
โอ้เกิดหน่อเดียวกันใช่ห่างไกล
เหตุไฉนเข่นฆ่าไม่ปราณี
ฉบับคลาสสิค ของ วิวัฒน์ ประชาเรืองวิทย์ ก็ได้เรียบเรียงไว้เป็นกาพย์มีความว่า
เถาถั่วเผาต้มถั่ว ร่ำระรัวถั่วในกระทะ
ร่วมรากเกิดแล้วจะ เร่งเผาผลาญกันทำไม
ฉบับนายแพทย์ ของ หมอพัตร นั้นเรียบเรียงเป็นโคลงดังนี้
คั่วถั่วเอากิ่งนั้น ทำฟืน เผาแฮ
เมล็ดถั่วสุดทนฝืน ป่นไหม้
โอ้เมล็ดกิ่งก้านยืน เหง้าราก เดียวนา
ไฉนจึงรุนเร่งได้ ดั่งเกรี้ยวโทโส
ของ “เล่าเซี่ยงชุน” ผู้เรียบเรียงสามก๊กฉบับลิ่วล้อก็เป็นกลอนแปดเช่นเดียวกัน
เมล็ดถั่วถูกคั่วกะทะใหญ่
กลางเปลวไฟไหม้เชื้อร้อนเหลือหลาย
ทั้งกิ่งก้านรากเถาเผาวอดวาย
โอ้น่าอายแท้จริงเราเหง้าเดียวกัน
ต้มถั่วใช้เถาถั่วเป็นเชื้อ
ReplyDeleteถั่วร่ำไห้ในกระทะเดือดพล่าน
ต่างกำเนิดจากรากเหง้าเดียวกัน
ไยเผาผลาญร้อนรนจนปานนี้
From: Dry cry predator; "กวีเจ็ดก้าวของ โจสิด"; กวีเถื่อน (Hi5: Mar.18'2009)
[http://thaihotlineorg.hi5.com/friend/group/2883459--16429759--%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25B5%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2596%25E0%25B8%25B7%25E0%25B9%2588%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2599----topic-html]